Чараны нохойны гарал үүсэл

Грийнландын чарганы ноход нь эртний “Ancient Dog”-той нягт холбоотой.

Грийнландын чарганы нохойнууд нь маш өндөр настай бөгөөд бидний өмнө бодож байснаас хамаагүй эрт Хойд туйлын нөхцөлд дасан зохицсон байдаг. Qimmeq төслийн шинэ судалгаагаар судлаачид орчин үеийн чарганы нохойн өвөг дээдэс 9500 гаруй жилийн турш хүмүүстэй ажиллаж, амьдарч байсныг харуулжээ.

Нохой нь гэр бүлийн гишүүн, ажлын зориулалттай амьтан эсэхээс үл хамаарч дэлхийн хүн төрөлхтний амьдралд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Гэхдээ нохой хаанаас ирсэн, төрөл бүрийн бүлгийн нохойнууд хэдэн настай болох нь одоог хүртэл нууц хэвээр байна.

Харин одоо чарганы нохойн гарал үүслийн талаар хонгилын үзүүрт гэрэл харагдах боллоо. Шинэ судалгаагаар чарганы нохой нь маш хөгшин бөгөөд Хойд тулд бидний төсөөлж байснаас хамаагүй эрт дасан зохицсон болохыг харуулж байна.

Эртний ДНХ-ын судалгаа

‘“Бид Сибирийн Жохов арлын 9500 жилийн настай нэгэн нохойноос ДНХ-г гаргаж авсан бөгөөд хожим нь уг нохойг энэ нэрээр нэрлэсэн.Энэхүү ДНХ дээр үндэслэн бид хамгийн эртний нохойн геномыг өнөөг хүртэл бүхэлд нь дараалуулсан бөгөөд үүний үр дүнд нохойг чарганы нохой болгон маш эрт төрөлжүүлсэн болохыг харуулж байна" хэмээн Копенгагены их сургуулийн Глоб институтын судалгааны анхны зохиогч Миккел Синдинг хэлэв.Өнөөг хүртэл 9500 жилийннастай Сибирийн Жохов нохойг эртний нохойн нэг төрөл, хамгийн эртний гэрийн тэжээвэр нохойн нэг, бүх нохойн нийтлэг гарал үүслийн хувилбар хэмээх нийтлэг итгэл үнэмшилтэй байсан.Гэвч шинэ судалгаагаар Сибирийн Хаски, Аляскийн Маламут, Грийнландын чарганы нохой зэрэг орчин үеийн чарганы ноходын геномын ихэнх хэсэг нь Жоховтой адил байна.

“Энэ нь орчин үеийн чарганы ноход болон Жохов нар 9500 гаруй жилийн өмнө Сибирьт нэг гарал үүсэлтэй байсан гэсэн үг юм. Одоог хүртэл бид чарганы нохойг 2-3000 жилийн настай гэж бодож ирсэн” гэж Миккел Синдинг хэлжээ.

Хамгийн анхны чарганы нохой

Чарганы нохойн гарал үүслийн талаар илүү ихийг мэдэхийн тулд судлаачид 33,000 жилийн настай Сибирийн чоно болон орчин үеийн Грийнландын арван чарганы нохойн геномыг дараалуулж үзсэн байна. Тэд эдгээр геномыг дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн нохой, чонын геномтой харьцуулжээ.

"Орчин үеийн чарганы нохдын геномын дийлэнх ньЖоховын геномтой адил байгааг бид харж байна. Тиймээс тэд бусад нохой, чонотой харьцуулахад энэ эртний нохойтой илүү ойр холбоотой байна. Үүгээр ч зогсохгүй орчин үеийн чононуутай бус 33000 жилийн настай Сибирийн чоно зэрэг чонотой эрлийзжсэн ул мөрийг бид харж болно. Энэ нь орчин үеийн чарганы нохойн гарал үүсэл бидний бодож байснаас хамаагүй эрт дээр үеэс эхэлсэн гэдгийг онцолж байна" хэмээн Миккел Синдинг хэлэв.

Орчин үеийн чарганы нохой нь Жоховоос илүү бусад орчин үеийн нохойн үүлдэртэй генетикийн хувьд давхцаж байгаа ч судалгаагаар энэ нь хаана, хэзээ болсныг харуулаагүй байна. Гэсэн хэдий ч орчин үеийн чарганы нохойнууд дундаас Грийнландын чарганы нохой ялгарч, бусад нохойтой харьцуулахад хамгийн бага давхцаж байгаа нь Грийнландын чарганы нохой нь магадгүй дэлхийн хамгийн анхны чарганы нохой юм.

Инуит ба цагаан баавгайн нийтлэг шинж чанарууд Уг шинэ судалгаагаар чарганы нохойн гарал үүслийн талаарх нийтлэг ойлголтыг сайжруулснаас гадна чарганы нохой болон бусад нохойн ялгааны талаарх илүү мэдлэгийг судлаачдад өгчээ. Чарганы ноход нь бусад ноходтай адил элсэн чихэр, цардуул ихтэй хоол тэжээлд генетикийн хувьд дасан зохицох чадваргүй байдаг. Өөрөөр хэлбэл тэд цагаан баавгай болон Хойд туйлын хүмүүсийнхтэй адил механизмтай буюу өөх тос ихтэй хоолонд дасан зохицолгоотой байдаг байна.

“Энэ нь чарганы нохой болон Хойд туйлын хүмүүс 9500 гаруй жилийн турш хамтран ажиллаж, дасан зохицож ирсэн гэдгийг онцолж байна. Магадгүй тэд хүчилтөрөгчийг сайн авдагтай холбоотой дасан зохицолгоотой болохыг харж болох бөгөөд энэ нь чаргаар гулгахтай холбоотой хэмээн ойлгогдохоор байна.”